Калі б здарыўся цуд і мяне ўзялі назад у школу настаўніцай, я б хацела выкладаць... рускую літаратуру. Не, фізіку сваю я люблю бязмерна, але як грамадзянка я рабіла б самую важную справу, ад якой залежыць: будзем мы, беларусы, жыць — ці знікнем. А гэтую справу лепш рабіць у гуманітарнай сферы.
"Няма мэты – няма адукацыі" або чаму наша школа не можа быць добрай.
Нядаўна, вярнуўшыся з Украіны, дзе настаўнікі сямі краін (Арменіі, Беларусі, Германіі, Малдовы, Расіі, Украіны і Швейцарыі) распрацоўвалі практыкаванні для фармавання медыяграматнасці, я пакінула замалёўку на сваёй старонцы ў Фэйсбуку.
Дзень настаўніка я прахварэла ў вёсцы без інтэрнэту і цэлы дзень шчоўкала 9 сацыяльных тэлеканалаў, якія ўваходзяць у набор абавязковай трансляцыі на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. Спадзявалася паглядзець які фільм пра школу, настаўнікаў… Ну хоць бы якую “Большую перемену”.
У першы дзень навучальнага года заўсёды гучыць шмат прыгожых словаў рознай ступені шчырасці. Не ведаю як вы, а я іх слухаць не магу. Асабліва пра “сеяць разумнае, добрае, вечнае”. Хто-небудзь ведае, што за імі стаіць?
Я вось сёння хачу пажадаць настаўнікам не балбатаць, а задумацца, каго мы выхоўваем? Навошта нашым дзецям той розум? Для каго дабрыня? Што значыць вечнае?
Некалькі год таму ў прэсе быў артыкул пра тое, як замежнікі, якія наведалі беларускую школу, не маглі зразумець, чаму нашых дзяцей так хвалюе тэма здароўя. Пытанні здароўя ва ўсім свеце выходзяць на першае месца толькі ў пенсіянераў ці хворых людзей, а дзеці і падлеткі традыцыйна цікавяцца музыкай, модай, хочуць быць незалежнымі, мець свае фінансы, сяброў, павагу і пры гэтым пратэставаць, весяліцца і кахаць. І толькі ў Беларусі школьнікі замест жыцця выбіраюць ЗОЖ. Што з імі не так?
У нобелеўскай прамове Святланы Алексіевіч мяне закранулі словы, адрасаваныя настаўнікам.
"Мы убийцы, папа!" - сказала пісьменніца свайму бацьку-настаўніку пасля таго, як пабачыла ў Афганістане нядаўніх школьнікаў, паслухмяных настаўніцкіх дзяцей, якім з дапамогай школы заклалі скажоныя ідэалы, - "Дети, которых вы с мамой учите, на чужой земле убивают неизвестных им людей, чтобы все твои слова превратились в прах. Мы – убийцы, папа, понимаешь!?" Бацька заплакаў.
Учора, прабягаючы міма Акадэміі паслядыпломнай адукацыі, у імправізаванай курылцы на вуліцы ўбачыла каля дзясятка святочна апранутых настаўніц, якія бавілі час за размовамі і перакурам. “Подумай, какой подлец!” – даляцела да маіх вушэй фраза адной з курыльшчыц. Я ні на кроплю не здзівілася ўзроўню дыскусіі адукацыйнай эліты і пабегла далей.
У электроніцы ёсць такі тэрмін – абарона ад дурака. Г. зн., калі дурань нешта зробіць не так, прыкладам, пераблытае “плюс” з “мінусам”, прылада не павінна папсавацца.
Амаль усе складаныя тэхнічныя механізмы маюць такую схему. Мела яе і Чарнобыльская станцыя, аварыю на якой, справакаваў па звестках МАГАТЭ якраз дурань, што па загадзе зверху адключыў тую самую абарону ад дурака.
Я вяду да таго, што дурань, які трапляе наверх, які надзелены паўнамоцтвамі, нашмат страшней любой тэхнагеннай катастрофы. Ён і ёсць катастрофа сам па сабе.
Сёння міжнародны дзень уцекача.
